Το διαδίκτυο δεν είναι μια νέα τεχνολογία που εμφανίστηκε για να αλλάξει την καθημερινότητα των παιδιών, είναι η καθημερινότητά τους. Γονείς και εκπαιδευτικοί οφείλουμε να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα για να προφυλάξουμε τα παιδιά μας, καθώς οι κίνδυνοι διαδικτύου είναι πολλοί. Ας δούμε τους πιο συνηθισμένους:
Κίνδυνοι Διαδικτύου
- Αποπλάνηση ανηλίκου (grooming): Πολλοί επιτήδειοι, εκμεταλλευόμενοι την ανωνυμία του διαδικτύου, προσεγγίζουν ανήλικα παιδιά με ψευδή ταυτότητα και κυρίως ηλικία. Σκοπός τους είναι να αναπτύξουν φιλική σχέση μαζί τους και να αποσπάσουν πληροφορίες για τον τόπο διαμονής, τα ενδιαφέροντα και τις σεξουαλικές τους εμπειρίες. Σιγά σιγά, οι συζητήσεις καταλήγουν στην ανταλλαγή πορνογραφικού υλικού ή ακόμα χειρότερα στη φυσική τους συνάντηση.
- Ηλεκτρονική Παρενόχληση (cyberbulling): Είναι η επιθετική συμπεριφορά από πρόθεση με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων. Τέτοιου είδους συμπεριφορές μπορεί να κάνουν τα νέα άτομα να νιώθουν μοναχικά, δυστυχή, ανασφαλή και φοβισμένα. Επιτυγχάνεται μέσω α) μηνυμάτων με απειλητικό περιεχόμενο, β) ανάρτησης προσβλητικών φωτογραφιών και βίντεο σε blogs και ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, γ) διάδοσης φημών στο περιβάλλον του θύματος μέσω της χρήσης κινητού ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, και δ) κλοπής της ψηφιακής ταυτότητας.
- Δημοσίευση προσωπικών δεδομένων: Δημοσιεύοντας τα προσωπικά μας δεδομένα στο διαδίκτυο, αυτά αποθηκεύονται στον Παγκόσμιο Ιστό για πάντα! Οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν τεράστιες βάσεις προσωπικών δεδομένων και προτιμήσεων από τις πληροφορίες που δημοσιεύουμε στο προφίλ μας. Τα στοιχεία αυτά χρησιμοποιούνται με πολλούς τρόπους, όχι πάντα θεμιτούς.
- Ηλεκτρονικά παιχνίδια: Όσο συναρπαστικά κι αν είναι, ανακύπτουν διάφορα ζητήματα, όπως ακατάλληλο για την ηλικία του παιδιού περιεχόμενο, υπερβολική ενασχόληση, προσβλητική/παράνομη συμπεριφορά ορισμένων παιχτών απέναντι σε άλλους παίχτες, τζόγος.
- Επιβλαβές περιεχόμενο:
- Παράνομο: παιδική πορνογραφία, σεξουαλική παρενόχληση, προτροπή σε αυτοκτονία, ρατσισμός, ξενοφοβία, τρομοκρατία, οικονομικό έγκλημα, απάτες, hacking, cracking, εκφοβισμός, εξύβριση, συκοφαντική δυσφήμιση, παραβίαση προσωπικών δεδομένων, πνευματικής ιδιοκτησίας και απορρήτου των επικοινωνιών
- Σεξουαλικής φύσεως: Σοκαριστική πορνογραφία ενηλίκων και παράνομη παιδική πορνογραφία
- Νευρική ανορεξία: Ιστοσελίδες που πουλούν χάπια αδυνατίσματος, προτείνουν εξαντλητικές και επικίνδυνες δίαιτες, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά και έφηβοι να διατρέχουν άμεσο κίνδυνο για τη ζωή τους
- Παρότρυνση σε αυτοκτονία: Εκμεταλλευόμενοι την άσχημη ψυχολογία παιδιών που εντοπίζουν από συνομιλίες ή από το Facebook, ορισμένοι χρήστες μεθοδικά την επιβαρύνουν, προτείνοντας την αυτοκτονία ως τη μοναδική λύση.
- Βία, ρατσισμός, ξενοφοβία: Το διαδικτυακό μίσος μπορεί να προκαλέσει βία, να ενισχύσει το εχθρικό κλίμα εναντίον συγκεκριμένων ομάδων και να οδηγήσει σε πραγματικά εγκλήματα.
6. Ηλεκτρονικές απάτες:
- Phishing: τεχνική οικονομικής εξαπάτησης μέσω του «ψαρέματος» προσωπικών δεδομένων και στοιχείων που αφορούν οικονομικές συναλλαγές. Συνήθως επιτυγχάνεται μέσω πλαστού ηλεκτρονικού μηνύματος που ζητά τα στοιχεία του παραλήπτη για τη ρύθμιση του λογαριασμού του σε κάποια γνωστή τράπεζα, οργανισμό, τηλεπικοινωνιακό πάροχο ή άλλη νόμιμη εταιρεία.
- Pharming: μια μορφή απάτης της ηλεκτρονικής διεύθυνσης (domain name). Oι χρήστες πιστεύουν ότι βρίσκονται σε μια γνήσια ιστοσελίδα, ωστόσο έχουν παραπεμφθεί σε μια ψεύτικη που μοιάζει με τη γνήσια. Τα στοιχεία των συναλλαγών που καταχωρούνται χρησιμοποιούνται για την οικονομική εξαπάτηση των επισκεπτών.
- Scams: συναλλαγές που για να ολοκληρωθούν χρειάζονται χρήματα από τον παραλήπτη του παραπλανητικού μηνύματος. Ωστόσο, το θύμα δεν παραλαμβάνει ποτέ τα προσφερόμενα ανταλλάγματα.
Όπως γίνεται σαφές από τα παραπάνω, κίνδυνοι διαδικτύου υπάρχουν με πολλές μορφές και δεν αφορούν μόνο στα παιδιά. Οφείλουμε, λοιπόν, να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στις κινήσεις που κάνουμε μέσω διαδικτύου. Εάν υποψιάζεστε ότι εσείς ή το παιδί σας έχετε πέσει θύμα μιας κακόβουλης ενέργειας μέσω διαδικτύου, ενημερώστε άμεσα τη δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος.